ابزار دقیق چیست
توسط Razie Ghazaleh · منتشر شده · بروزرسانی شده
ابزار دقیق چیست؟
در نگاه اول میتوان گفت که ابزار_دقیق یعنی ابزار + دقیق (ابزار به علاوه دقیق)، یعنی ابزارهایی که دقیق کار میکنند.
منظورمان از دقیق بودن، همان اندازه گیری دقیق و با کمترین خطا است.
بنابراین ابزار دقیق، هنر و علم استفاده از تجهیزاتی است که به خوبی و با کمترین خطا، کمیت های مورد نظر در کارخانه یا سایت را اندازه گیری کنند.
این کمیت های مورد اندازه گیری، ممکن است سطح یک مخزن یا فلوی عبوری از یک پایپ، یا دمای یک کوره و یا فشار مربوط به یک مخزن یا پایپ باشد.
در واقع هدف ما از ابزار دقیق، اندازه گیری کمیتهای :
با کمترین خطای ممکن است.
تاریخچه علم ابزار دقیق
در ایران رشته ابزار دقیق تا قبل از سال 1385 شمسی، عموما زیر مجموعه ای از رشته برق در نظر گرفته میشد و مهندس الکتریکال ، وظایف مهندس ابزار دقیق را نیز انجام میداد.
اما پس از آن، به علت گسترش ابزار دقیق و در ارتباط بودن صنایع با مجموعه زیادی از تجهیزات و سنسور ها، تصمیم بر آن شد که این رشته را به عنوان شاخهای مجزا در صنعت در نظر بگیرند.
مهندسین این حوزه را، تحت عنوان مهندس ابزار دقیق و کنترل میشناسند.
ابزار دقیق در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی
وقتی صحبت از یک محیط صنعتی و انجام یک پروژه صنعتی میشود، تصورِ اینکه آن پروژه بدون تجهیزات ابزار دقیق و یک مهندس ابزار_دقیق به انجام برسد، چیزی نزدیک به محال است.
در واقع در صنایع مختلف، از ابزار دقیق به عنوان راه حلی برای پیشبرد بهتر فرآیند و رسیدن به بهترین نتیجه استفاده میشود.
در صنایع زیادی از جمله صنایع آب، نفت، گاز و پتروشیمی از سیالات متنوعی استفاده میشود واین سیالات از طریق خطوط و لوله های پروسسی از محلی به محلی دیگر انتقال داده میشوند.
همچنین از مخازن بزرگ و کوچک برای ذخیره سازی استفاده میگردد.
در این صنایع بالطبع نیاز است که میزان سیال عبوری و حتی میزان سیال ذخیره سازی شده،
با استفاده از یکسری تجهیزات (که همان تجهیزات ابزار دقیق) میباشد، اندازه گیری شود.
برای نمونه، فرض کنید که در یک پالایشگاه نفت، یک لوله حاوی بنزین داریم که در حال خارج شدن از پالایشگاه است و قصد فروش بنزین خروجی را به یک شرکت خارجی داریم، همان طور که ملاحظه میکنید، سیال خروجی ما بنزین است .
خب، سر و کار شما با پول و دخل و خرج میباشد (در حدود میلیونها یورو)، کافی است که سنسوری که اندازه گیری بنزین خروجی را انجام میدهد (که به آن فلومتر میگوییم)، به میزان اندکی خطا داشته باشد.
این خطای کوچک میتواند سرمایه شما را هدر بدهد و مقدار زیادی از بنزین خود را به صورت رایگان بفروش برسانید.
پیشتر ادوات و تجهیزات اندازه گیری ابزار دقیق را به صورت اجمالی معرفی کردیم؛
بسیاری از این تجهیزات در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی به کار میرود.
مثلا برای اندازه گیری بنزین خروجی، از فلومتر استفاده خواهیم کرد.
همچنین برای اندازه گیری سطح مخازن ذخیره سازی از سطح سنج ها استفاده خواهیم کرد.
بنابراین در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی از فلومتر و لول متر های متعددی بهره خواهیم برد؛
همچنین به تعدادی فشارسنج و دماسنج نیز نیاز داریم.
ابزار دقیق در صنایع سیمان و معدن
از ابزار دقیق در صنایع سیمان و معدن نیز استفاده میشود که در زیر به چند مورد اشاره شده است:
• اندازه گیری سطح سیلوهای سیمان و سنگهای معدنی بوسیله ترانسمیترهای سطح
• اندازه گیری سطح دیگ های بخار با استفاده از سطح سنج ها
• اندازه گیری فشار روی کورهها و دیگهای بخار
• کنترل دبی بخار خروجی از دیگهای بخار به صورت دقیق از طریق فلومترهای مناسب
• اندازه گیری میزان سوخت مصرفی با فلومتر
• اندازه گیری دمای کوره با سنسور دما